Schouwarts

Bij een sterfgeval is het de schouwarts die moet vaststellen dat de persoon daadwerkelijk is overleden. Bij een lijkschouwing zoals dit ook wordt genoemd zal de schouwarts onderzoeken of het om een natuurlijke dood gaat. Zodra de arts twijfelt over de doodsoorzaak zal er een uitgebreider onderzoek ingesteld worden.

Wat de betekenis is en wat een schouwarts precies doet dat leest u in dit artikel.

Schouwarts

Wie is de schouwarts?

De schouwarts is de behandelend arts of ingeval deze niet beschikbaar is, de waarnemend arts. Bij een overlijden in een ziekenhuis zal de arts van het ziekenhuis de lijkschouwing doen. Bij een overlijden moet er altijd contact met een arts worden opgenomen.

Wat onderzoekt de schouwarts?

De schouwarts zal officieel de dood moeten vaststellen. Zodra dit gebeurd is dan is er sprake van een lijk. De arts moet nu onderzoeken of de doodsoorzaak anders is dan een natuurlijke.

Dit zal gebeuren aan de hand van een stappenplan:

1. De schouwarts onderzoekt de aard van het overlijden, of het een natuurlijke of niet-natuurlijke dood is.
2. Gaat het om een natuurlijke dood? De arts zal een overlijdensverklaring opstellen en verder gaan met de lijkschouwing.
3. De arts zal onderzoeken wat de directe doodsoorzaak is. Dit is voor de nabestaanden belangrijk bij de rouwverwerking, maar ook om te achterhalen of de oorzaak afkomstig is van een erfelijke aandoening.
4. De schouwarts is klaar en de lijkschouwing is hiermee voltooid.

Niet-natuurlijke dood

Bij een niet-natuurlijke dood, bijvoorbeeld bij een misdrijf of een ongeval zal de arts andere stappen ondernemen:

1. Bij een niet-natuurlijke doodsoorzaak zal het lijk in ‘beslag genomen’ worden. Er mag in dit geval niets veranderd worden aan het lichaam en de omgeving waarin het zich bevindt. Er mogen geen sporen gewist worden om het onderzoek naar het misdrijf of ongeluk te belemmeren.
2. Er zal een uitgebreid onderzoek plaatsvinden onder begeleiding van een gemeentelijke lijkschouwer en in bepaalde gevallen zullen er ook forensische opsporingsambtenaren worden ingeschakeld.
3. Bij een onnatuurlijke dood zal onder leiding van de politie gezocht worden naar bewijsmateriaal van het misdrijf of ongeluk. Er kan besloten worden om een autopsie, ook wel obductie genoemd toe te passen.
4. Na dit onderzoek zal de officier van justitie ingelicht worden. Deze zal bepalen of het onderzoek een vervolg krijgt en/of er eventueel rechtelijke stappen zullen volgen.

De schouwarts bij euthanasie

Doordat euthanasie een niet-natuurlijke dood is zal er een schouwarts worden ingelicht. Doorgaans gebeurd dit al voordat er euthanasie wordt gepleegd, hierdoor kan de arts het lichaam na controle snel vrijgegeven. De arts zal kijken of de procedure correct is uitgevoerd. Nadat het lichaam is vrijgeven kunnen de nabestaanden de eventuele uitvaartverzekeraar inschakelen en beginnen met de vervolgstappen zoals het regelen van de uitvaart.

Lijkschouwing minderjarigen

Bij een overlijden van een minderjarige zal de schouwarts altijd met de gemeentelijke lijkschouwer moeten overleggen. Nadat er na de lijkschouwing sprake is van een natuurlijke dood mag het lichaam worden vrijgegeven.